De afgelopen
jaren is er langzaam maar zeker een behoorlijke
verandering opgetreden in het beheer van onze
populatie Muskuseenden. Jaren lang behandelden
we enorme hoeveelheden nesten en
eieren om de groei van de populatie te
remmen. Maar accenten verschuiven.
De overgang
Nestbeheer is wat meer op de achtergrond geraakt.
Het is nu steeds meer een kwestie van zorgen
dat onze eendjes zo lang mogelijk heelhuids en
gezond blijven. Van de slechts negen dames
die we op dit moment nog hebben zijn er nog maar
vier broeds. De anderen zijn al in of door de
overgang en leggen geen eieren meer. Opmerkelijk
is trouwens wel dat ze af en toe nog en tijdje op
een nestje gaan zitten. Wennen aan deze nieuwe
levensfase? Ook het gedrag wordt anders, rustiger.
Sommige dames lijken ook veel minder in trek
te zijn bij de woerden... t'Ja, we
vragen ons inmiddels af of een eend wat dit
betreft wel zo anders is als een mens. Muskuseend
met opvliegers....?
Pijnacker Intussen is de populatie Muskuseenden
vooral in Pijnacker wel heel snel
uitgedund. Vooral sinds 'Reintje' er -incidenteel
al vanaf 2014 en vanaf januari 2017
frequenter- voor zorgde dat er
eenden 'verdwenen' of met afgebeten kop werden teruggevonden. (Zie
in Blog archief
de bijdrage van augustus 2018.) Een
aantal eendjes hebben we gelukkig bij
particulieren of instellingen kunnen
herplaatsen voordat ze
ook prooi voor de vos zouden worden.
Hoewel het sinds september 2018 gelukkig weer
rustig is met de vos, worden er elk jaar toch een
paar eendjen slachtoffer van bijtincidenten met
(loslopende) honden en in het
verkeer.
Helaas lag het laatste dametje in Pijnacker
op maandagochtend 11 mei 2020 vlak bij haar nestje
dood op het voetpad tussen de Kastanjelaan en de
Vlierlaan. Oorzaak? Mogelijk een hond, maar
waarschijnlijker is een aanrijding met een fiets
of iets dergelijks. Ja op het voetpad!
Ondanks dat we al jaren dagelijks langskomen houd
je dit soort dingen helaas niet tegen. Op dit
moment zijn er nog slechts 2 woerden in
Pijnacker.
Nootdorp Maar
ook in Nootdorp beginnen er helaas in rap
tempo eendjes weg te vallen. Nu in vijf maanden
tijd al vier!
Twee dames die
'gewoon' ziek werden. Ondanks het bezoek aan de
dierenarts en zelfs een specialist hebben we
ze niet kunnen behouden. Beide zijn
ongeveer elf jaar oud geworden.
Een van de dametjes was het eendje die we heel wat
keren thuis verzorgd hebben. (Zie
in Blog archief
de bijdrage van maart 2013.) Zij was
daardoor heel tam en aanhankelijk, beslist een van
onze favorieten. We missen haar echt....
Daarnaast moesten we ook afscheid nemen van twee
oude heren die bij ons thuis in een beschermde
omgeving hun eigen veilige onderkomen
hadden.
Bob...
... was één
van die oudere heren. Hij leefde sinds
2013 onder de brug tussen het Oosterdiep en
de Floralaan in Pijnacker. Sinds juni 2019
logeerde hij (tijdelijk) bij ons omdat de brug
vervangen werd voor een nieuw exemplaar. Doordat
Bob nu ook aan het tweede oogje grijze staar had
ontwikkeld, kwam hij steeds minder onder de brug
vandaan. Dagelijks kreeg hij op locatie eten,
schoon water en medicatie in een poging de
staar af te remmen of zelfs te verbeteren.
Eenmaal bij
ons thuis leefde hij helemaal op mede omdat er
soortgenootjes en concurerende woerden waren,
deels ook bejaard. Zo waren er de dagelijkse
discussies tussen de 'heren', af en toe badderen en een hok met
donkere hoekjes om zijn staaroogjes te
beschermen tegen fel licht.
Langzamerhand
werd duidelijk dat terug onder de nieuwe
brug waar weer een plekje voor hem was
ingericht, er toch niet meer in zat. Tijdelijk
bij ons thuis is dus permanent geworden.
Helaas
vergroeide hij steeds meer en de laatse weken
kon hij niet meer zelfstandig voortbewegen
zonder telkens om te vallen. Hoezeer
je ook aan een diertje gehecht bent geraakt, er
is dan maar één goede oplossing en dat is rustig
in laten slapen... Alles
bijelkaar hebben we hem hier thuis nog
dertien goede maanden kunnen geven.
Ook goed
nieuws
Nu een steeds
groter deel van onze populatie Muskuseenden weg
gaat vallen, vraag je je af of er ook nog goed
nieuws is? Gelukkig wel!
Allereerst
moet je niet vergeten dat we in de beginjaren
2009 ... 2011 zagen dat een groot deel van de
eenden die als kuiken de volwassenheid haalden
door allerlei oorzaken binnen twee a drie jaar
sneuvelden. We hebben hier al vaak over
geschreven: de belangrijkste doodsoorzaak zijn
loslopende honden en verkeer. Soms ook
verdwijningen.
Doordat we
als 'Nootdorp-Ducks'
steeds bekender werden en we als het mis ging
met onze eenden, ook overal achteraan gingen
(en gaan) door mensen aan te spreken
en meldingen bij de politie te doen, vormden we
langzamerhand een rem op deze
onnodige doodsoorzaken.
Inmiddels bestaat onze huidige populatie voor
het grootste deel uit Muskuseenden die acht tot
meer dan elf jaar oud zijn! Deze eenden hebben
daarmee een lang en goed verzorgd leven. Dat
is
precies waar we het voor doen!
_______________________
Huisvesting gezocht augustus 2018
Momenteel
hebben we dringend behoefte aan geschikte adressen om één tot
vier Muskuseendjes een goed en veilig leven te geven. Dit kan
bij particulieren of
instellingen zijn. Om het welzijn van de dieren te waarborgen
worden opvangadressen altijd bezocht en hebben we enkele voorwaarden.
Natuurlijk geven we alle support die nodig is om je op gang te
helpen met de verzorging. Informeer vrijblijvend!
Aanleiding Al
jaren verdwijnen er af en toe Muskuseenden uit Pijnacker en Nootdorp.
Wij en ook de dierenpolitie zijn ervan overtuigd dat er af en toe
sprake is van het wegvangen van eenden door mensen. We hebben daar ook
concrete aanwijzingen voor. Maar soms zijn de omstandigheden zodanig
dat er waarschijnlijk een andere oorzaak is. Dit werd januari 2017
in Pijnacker definitief duidelijk. In een koude vorst-week verdwenen
er vier eenden. Niet ineens, maar stuk voor stuk.
Na
een oproepje in de Telstar kwam er al snel een melding binnen dat op
het gras bij de school aan de Acacialaan een dode eend lag. De kop
bleek eraf gebeten te zijn en ook een van de vleugels lag een paar
meter verder. Geen twijfel mogelijk: dit is het werk van een vos
geweest. Door de gemeente werd gemeld dat er 's ochtends heel vroeg
zelfs een vos waargenomen was in winkelcentrum de Ackershof.
Vossenwerk
Tussen
januari 2017 en augustus 2018 zijn er in Pijnacker 15 Muskuseenden
verdwenen. Diit is een extreme situatie. Daarnaast is er nog verlies
door de min of meer gebruikelijke sterfgevallen van 2 tot
hooguit 4 eenden in een jaar. De meeste als gevolg
van bijtincidenten door honden en soms door ziekte of verkeer en
een enkele keer een verdwijning.
In ongeveer een derde van de 15
verdwijningen vinden we een kadaver terug waaruit blijkt dat er
absoluut sprake is van een vos. De overige vermiste eenden zijn zeer waarschijnlijk door
een vos meegenomen.
De verdwijningen gaan als een druppelende
kraan. Sinds dit voorjaar proberen we eenden te evacueren en te
herplaatsen voordat ze allemaal aan de vos en prooi zijn gevallen.
Om deze reden zijn we op zoek naar de gevraagde opvangadresssen.
Het wordt wel stil... Inderdaad valt het op dat er in Pijnacker steeds minder Muskuseenden te zien zijn. De
natuur is behoorlijk uit balans. Predatoren als de vos en wellicht ook
de Marter komen steeds meer in de stedelijke omgeving voor. Daar vinden
ze een gemakkelijke prooi bijvoorbeeld onder de Muskuseenden maar
ook zijn er de afgelopen paar jaar al genoeg slachtoffers gevallen
onder de hobbymatig gehouden siereenden en kippen.
Muskuseenden
zoals wij ze kennen zijn geen wilde dieren, het zijn zogenaamde
landbouw-huisdieren zoals kippen, schapen en varkens. Ze horen dus
eigenlijk thuis op een boerderij in de omgeving van mensen waar ook een
mate van verzorging en bescherming is. In onze stadse omgeving
neemt Nootdorp-Ducks deze verzorging en zo mogelijk ook bescherming op zich.
____________________
Huisvesting gezocht gevonden juni 2017
Update juli 2017: Voor dit stel hebben we een mooi adresje kunnen vinden. De Bieslandhof in Delft verleent ze gastvrijhied! __________________________
We willen ons even voorstellen: wij zijn twee schattige zusjes die nog naar een veilige, verzorgde woonplek op zoek zijn.
We zijn spierwit, slechts een jaar jong en zeer aan elkaar gehecht, maar ook aan de mensen die goed voor ons zorgen.
Wij
als Muskuseendjes, mogen niet zomaar in 'het wild' (stad, park of
vrije
natuur) uitgezet worden. Dus graag een gezellige stek op een eigen
terrein of in een grote tuin en natuurlijk met beschutting en
goede verzorging. Je snapt het wel!
Zie je het wel zitten met ons en ben je lief voor dieren? Bel, app of email dan even naar de mensen van Nootdorp-Ducks. We willen nu eindelijk we eens een eigen vaste 'stek'... ____________________
Menselijk (WAN)gedrag..... juni 2016
We
hebben het liever over positieve dingen in de natuur. Al het moois waar
we in het voorjaar van kunnen genieten. Helaas lopen we in ons werk als
natuurbeheerders soms tegen iets aan dat absoluut om publiciteit
vraagt. Donderdag 2 juni
2016 was het weer zo ver.
U
weet wellicht dat de wilde eend het maar matig doet in Nederland. De
aantallen lopen terug. Je bent dan al blij wanneer er op een gegeven
moment toch pulletjes opgroeien tot een leeftijd waarbij de
meeste natuurlijke vijanden ze te groot vinden om te verschalken. We
hebben het dan over een leeftijd van een week of 5 a 6. Zeg maar jonge tieners.
Die middag om 12.15 uur reden we onze wijk in Nootdorp uit via de Hogeveenseweg. Bij het volgende kruispuntje zien we
rechts net op de 's-Gravenweg wat kinderen staan die uit school kwamen. Ook zagen we 'iets' op de weg liggen... Toch maar even gestopt en uitgestapt.
Wat we toen zagen was zo verdrietig dat we echt even moesten slikken: een half klasje met verschillende huilende kinderen die ons direct herkenden als 'de eenden man', we moesten maar snel komen.
Op
straat lagen drie jonge eendjes, van een week of 5 a 6 oud, dood-
gereden, bloedend en nog warm. Hooguit een kwartiertje eerder
waren ze met moeder begonnen aan de versteek van slechts een paar meter in
een doodlopend weggetje.
Dit drietal heeft de overzijde niet
gehaald.
Wie is de veroorzaker van dit onheil? Een in deze 30 km zone veel te snel rijdende bestelbus van een bezorgdienst? Een haastige ouder die even verder zojuist snel zoon of dochter nog uit school moest halen? Of wellicht een scooter?
Er
is hier NIETS dat een dergelijk 'ongeval' rechtvaardigt bijvoorbeeld
vanwege verkeersveiligheid. Nee feitelijk is de veroorzaker van dit
gruwelijke tafereeltje waarschijnlijk zelf de oorzaak van
verkeers-ON-veiligheid! Ter plaatse moet je al je best doen om zo vlak
bij het mini-kruispuntje om zelfs maar 30 km/h te halen. En... oh, ja er zijn ook nog scholen in de buurt met jonge kinderen die over de staat 'zwermen'. Hoezo verkeersveiligheid?!
Wij vinden dit zo ongelofelijk hufterig dat we de volgende oproep doen:
Wie is getuige geweest van dit voorval en/ of heeft iets gezien?
Met
ons willen de schoolkinderen en een enkele omwonenden dit
heel graag weten. Het machteloze gevoel van onrechtvaardigheid maakte
dat dit voorval iedereen, inclusief enkele volwassen passanten,
met afschuw vervulde.
We waren het er snel over
eens dat het goed is de veroorzaker te vinden en tenminste met de gevolgen van
zijn of haar gedrag te confronteren.
Nootdorp-Ducks looft € 50,- uit voor de tip die leidt tot het vinden van degene die dit veroorzaakt heeft.
(Bij voorkeur te schenken aan een goed dierendoel zoals bijvoorbeeld de Vogel en Egelopvang in Delft.)
Acht
het is maar een eend.. Inderdaad het is een dier, een levend wezen
met gevoel. Juist daarom, vanwege respect voor leven, leven dat we zo
gemakkelijk kunnen 'slopen' of in al z'n prille schoonheid kunnen sparen.
Waarom, WAAROM?
Geen tijd om te stoppen, of ‘ze gaan
wel op zij: ik kan wel even snel tussen moeder en de jongen doorrijden’?
Niet goed opgelet? Toch afgeleid door die smartphone?
Wat was er nu zó belangrijk…?
GRUWELIJK! ________________
Opnieuw eend dodelijk gebeten Augustus 2014
Woensdagmiddag
20 augustus rond 16.45 uur was het weer zover. Loslopende honden die
ontsnapt waren aan de aandacht van 'het baasje', waren bij
het speelveld aan de Wolverlei in Nootdorp terecht gekomen. Een
ervan bijt een Muskuseenden
woerd (man) zo ernstig, dat de dierenarts niet
anders kon dan hem te laten inslapen.
Ons huisdier
Sinds een jaar of vijf hebben wij -als beheerders van de hele populatie Musksueenden in Pijnacker en Nootdorp- ook zelf een paar Muskuseendjes als 'huisdier'. Twee mannen en een vrouwtje.
Wanneer de dame op het nest zit blijven de twee mannen samen
over en trekken met elkaar op. Dit voorjaar ontdekten ze samen dat er
in de omgeving van de de Zwanenbloem ook 'dames' zitten. t'Ja en
wat doe je dan? Juist: sinds maart daar bivakkeren, want je weet het maar nooit
.... Regelmatig wandelden
ze nog even naar huis om polshoogte te nemen, immers het vrouwtje
blijft natuurlijk niet eeuwig broeden. Bovendien kun je altijd thuis komen om nog eens wat lekkers te halen of om met vies weer lekker droog te zitten.
Nog samen in betere tijden (rechts de gebeten eend).
Omdat
het ónze 'mannen' zijn gaan we minimaal drie maal per dag
polshoogte nemen om te zien of ze het goed maken. Bovendien
zijn er verschillende kinderen die daar een oogje in het zeil houden en
zeer geintressseerd zijn in het wel en wee van de dieren.
Maar
helaas, na 5 maanden bleek het nu dus toch mis te gaan. Gelukkig
heeft de bezitter van de honden van dit incident direct de dierenambulance gebeld
en zich inmiddels bij ons gemeld. Het bleek daadwerkelijk een
totaal ongewilde situatie te zijn welke helaas niet goed afliep. Een
ongeluk.Voor onze eend helaas noodlottig...
Regelmatig terugkerend probleem
Er
zijn nog steeds genoeg hondenbezitters die hun viervoeter ook
op plaatsten waar dit niet mag, onaangelijnd laten lopen. De meesten
blijken daar nauwelijks of niet op aanspreekbaar te zijn.
Reden voor ons om hier werk an te blijven maken! Het is niet acceptabel
dat we op deze
onnodige manier eenden te blijven verliezen.
Het
gevolg hiervan is dat er tot nu toe jaarlijks ergens rond de
vijver een dodelijk bijtincident voorkomt. Vooral op de
Kievitsbloem of zoals
vorig jaar mei aan de Waterdrieblad. (Zie het relaas helemaal
onderaan deze pagina van Januari 2014 'Eendje doodgebeten' kijk onder het kopje 'Bijvoorbeeld'.)
In
de meeste gevallen ligt de dader op het spreekwoordelijke
'kerkhof'. Het is voor ons dan zaak om getuigen te vinden en op die
manier de bezitter
van de hond. Aangifte wordt in ieder geval altijd gedaan. Zijn
of worden de hond en zijn bezitter bekend, dan wordt er door de politie
een 'bijtrapportage' gemaakt. Dit betekend dat bij een herhalng van een
bijtincident, de hond niet meer zonder muilkorf buiten mag komen.
Hoewel voor ons niet echt het belangrijkste, is het toch fijn om de onkosten van de dierenambulance en de
dierenarts vergoed te krijgen. We besteden dit geld liever op een andere manier aan de eenden.
Hoewel de gebeten eend in een flink aantal gevallen niet meer te helpen
is, hopen we op deze manier een structurele verbetering voor de eenden te bewerkstelligen
Hoe groot is de schade aan de eend?
We hebben de beelden van de afloop bewust maar tot hier bewaard.
Maar
het is duidelijk dat organen bloot liggen en totaal stuk gebeten zijn.
Het is een wonder dat de vogel nog leefde. We hebben nog een close-up
van de wond waarop duidelijk de enorme schade te zien is.
Het is toch de natuur....? Flauwekul!! Degenen die dit zeggen snappen van de natuur helemaal NIETS! Lees dit onderwerpje eens dooronder aan deze pagina in het eerder genoemde artikel. ('Het is toch de natuur...')
____________________
Ganzen Pijnacker-Noord herplaatst Juli 2014
De acht ganzen in Pijnacker-Noord zijn door Duurzaam Fauna Advies herplaatst.
's
Ochtends vroeg om half zeven is door Peter van Poelgeest
tussen de flats bij De Sarvornin Lohmanlaan een fuik opgebouwd.
Intussen proberen we ons zoveel mogelijk uit het zicht van de Ganzen te houden om ze niet onnodig onrustig te maken.
Wanneer de fuik met grote inlooptrechter klaar is worden de ganzen rustig richting de fuik geleid...
Zonder weerstand lopen ze de gazen ren in, waar ze uteindelijk kort opgesloten zitten.
Peter pakt ze één voor één om ze in de aanhanger op het stro te plaatsen.
We letten goed op de onderlinge familieverbanden, die we de afgelopen tijd herhaaldelijk hebben gadegeslagen en vastgelegd.
Het
achterste stel in de rij is en paartje dat zeker niet gescheiden kan worden. (Zie ook de foto in
het hieronder staande stukje 'Ganzen worden diervriendelijk herplaatst'.) De andere zes vormen ook een groepje. De
hele operatie duurde niet langer dan een uurtje.
Inmiddels zijn de
ganzen op weg naar hun nieuwe plek. Daar kunnen ze een rustig en
veilig leven leiden, zonder dat hun natuurlijke gedrag als 'overlast'
ervaren wordt...
____________________
Gezocht: opvangadressen voor ganzen
juni 2014
Nootdorp-Ducks werkt al jaren samen met Peter van Poelgeest van de firma Duurzaam Fauna Advies. Zij staan voor dezelfde uitgangspunten als Nootdorp-Ducks : "Duurzaam Fauna Advies
is een onderneming die staat voor duurzame, innovatieve en
diervriendelijke oplossingen voor conflicten die tussen mens en dier
kunnen ontstaan."
Naast advisering en nestbeheer kan dit soms ook betekenen dat dieren beter kunnen verhuizen naar een geschiktere locatie. Denk bijvoorbeeld aan overlast door- of eigen veiligheid van de dieren.
Opvangadressen gezocht! Duurzaam Fauna Advies is permanent op zoek naar geschikte opvangadressen voor ganzen. Denk hierbij aan hobbyboeren, stads- of kinderboerderijen etc.
Helaas was het weer zo ver. Stroperij, nu in de omgeving van de Dreeslaan
in Pijnacker langs het fietspad. Op een hele brutale manier zijn twee broedende
Muskuseendjes van het nest gerukt inclusief de eieren. De eerste tussen
woensdag middag / avond 4 juni en de tweede precies een week later op 11
juni. Beide eendjes waren particulier bezit van bewoners, het is dus ook
nog eens pure diefstal!
Dierenpolitie
Er is aangifte gedaan en binnenkort hebben we een gesprek met de Dierenpolitie.
WORDT VERVOLGD
____________________
Ganzen worden diervriendelijk herplaatst
April ... Juni 2014
In Pijnacker
Noord zitten sinds de winter van 2012 - 2013 een achttal ganzen tussen
de flats. Om de groep niet ongebreideld te laten groeien is het nestbeheer is door Nootdorp-Ducks verzorgd.
Naar aanleiding van klachten van de omwonenden is de Gemeente
voornemens de ganzen te laten herplaatsen.
Mede op aandringen van Nootdorp-Ducks kunnen we nu melden dat de Gemeente besloten heeft dit op een diervriendelijke manier te laten doen via de firma Duurzaam Fauna Advies.
De Gemeente heeft al eerder van deze firma gebruikgemaakt om zowel een
populatie Ganzen als Muskuseenden in Pijnacker en Nootdorp
diervriendelijk te laten herplaatsen.
Diervriendelijk
betekent niet alleen ene goede beschermde bestemming, maar ook dat er
rekening gehouden wordt met de familierelaties binnen de groep.
Zoals
bijvoorbeeld dit paar waarbij het (witte) mannetje niet volledig door
de hele groep geaccepteerd wordt, maar wel een vaste partner heeft
waarmee hij al twee jaar een nestje heeft gehad.
Inmiddels zijn er opvangadressen beschikbaar en zal er binnenkort
herplaatst worden. Wij zijn er uiteraard heel blij mee dat de Gemeente
Pijnacker-Noortdorp wederom voor deze diervriendelijke oplossing heeft gekozen!
Bijtincident Hoewel
we bij lange na niet alle gesneuvelde
eenden melden -en dat ook niet van plan zijn- is er nu een
aanleiding om aandacht te schenken aan een van de drie regelmatig
voorkomende en onnodige doodsoorzaken: 'bijtincidenten'. (Zie ook onder het Menu item 'Doelstellingen' bij 'Bedreigingen' en onze Flyer).
Bijtincidenten?
Ja, eigenlijk een wat eufemistische term voor het domweg
doodbijten of zeer ernstig verwonden van een eend (of ander
vogel). In verreweg de meeste gevallen betreft het honden die ten
onrechte loslopen. Traag! De
grotere watervogels zoals Muskuseenden, maar ook ganzen en zwanen zijn
per definitie traag. Ze doen er lang over om weg te vliegen.
Daarbij hebben ze vaak pas (te) laat in de gaten dat er 'gevaar'
is
omdat veel honden zo zijn opgeleid dat ze de vogels negeren.
De eenden weten inmiddels dat honden niet altijd direct gevaarlijk zijn.
Die
traagheid is trouwens ook de reden dat ze al snel
verkeersslachtoffer worden. Daarbij 'snappen' ze niets van 'een
auto' (Scooter, motor etc.). Soms gaan ze doodleuk midden op de weg
zitten terwijl er verkeer aankomt. Toeteren helpt echt niet, doorrijden
met het idee 'die gaat wel opzij' is altijd fataal. Even stoppen en
zelf de vogel van de weg af dirigeren is het enige dat helpt...
OK, terug naar de bijtincidenten. Gevolgen De
gevolgen zijn vrijwel altijd ernstig of dodelijk. Ook als de hond even
'speels' achter
de eenden aangaat er even een te pakken krijgt. Ook grotere vogels zijn
'lichtgewicht vliegtuigjes' die mechanisch behoorlijk kwetsbaar zijn. De diepe bijtwonden veroorzaken al snel inwendig letstel aan de organen. Meestal schudt de hond even flink met z'n kop heen en weer wanneer hij de prooi in z'n bek heeft. Er ontstaan dan flinke
opengereten gaten in de borstkas. Bijvoorbeeld:
afgelopen
voorjaar tussen op 5 mei 2013, 22.00 uur en 6 mei 2013, 8.00 uur
aan de Waterdrieblad in Nootdorp, leefde een broedend eendje na een
bijtincident uren,
waarschijnlijk de hele nacht (zie de afbeeldingen). Ze was
'netjes' tegen een lantarenpaal in de buurt
'geparkeerd' (hoek Kievitsbloem). We konden 's ochtends helaas niets anders
doen dan haar bij de dierenarts laten inslapen.
Ogenschijnlijk niet zo veel aan de
hand....(?)
... toch wel! Beschadigde organen en een door- gescheurde borstspier waardoor vliegen onmogelijk is.
Onder de
vleugel hangen
o.a. wat bloedvaten los..
Ook wanneer de bijt-verwondingen minder ernstig lijken te zijn, dan
kunnen de gevolgen nog steeds fataal zijn. Honden en katten
hebben namelijk bacteriën in hun speeksel die, wanneer deze in de bloedbaan van de vogel terecht komen,
binnen 24 uur dodelijk kunnen zijn. Gebeten vogels moeten daarom altijd z.s.m.
naar de opvang en met antibiotica behandeld worden. 'Even een dagje
aanzien hoe het gaat' is er dus niet bij. Dus ook goed om te weten als
een kat een vogel gepakt heeft.
Wat kunt u doen?
Houdt
uw hond(en) aan de lijn buiten de uitrenveldjes. Trouwens, ook op
de uitrenveldjes bent u verplicht om dergelijke voorvallen te voorkomen.
Heeft
een hond een eend in z'n bek, Pak dan de bovenkaak van de hond over de
voorzijde van de neus en trek deze dan naar achteren. De kop van de
hond zit dan in z'n nek. De hond zal nu meestal loslaten.
Is er een gewonde eend, bel Nootdorp-Ducks: 06-4214 3332 of de dierenambulance: 070-328 2828.
Is de eend ter plaatse overleden, bel ons ook. Wij zorgen er voor dat het kadaver wordt afgevoerd.
Nog even wat regelmatig gehoorde opmerkingen:
'Mijn hond doet dat niet....' Spreek iemand er op aan wanneer zijn/ haar hond onaangelijnd loopt. Goede kans op de volgende reactie: 'Oh maar mijn hond doet dat niet...'. Helaas,
maar door allerlei onverwachte situaties waar een hond op kan reageren,
blijkt dat lang niet altijd waar te zijn.
Een
andere potentieel gevaarlijke situatie is de logerende hond. U kent als
'tijdelijk baasje' de hond niet goed genoeg en andersom ook niet. Voor je het
weet 'vliegt' de logé door de (tuin)deur naar buiten zijn vrijheid tegemoet en heeft een eend
te pakken. (Ervaring! We hebben ook wel eens een 'lease-hond'.)
'Het is toch de natuur...'
Een
regelmatig gemaakte opmerking. Wat ons betreft een onjuiste opmerking.
Wat is 'de natuur'? De 'stadse biotoop' waar wij als mensen alles
bijelkaar gezet hebben onder kunstmatige omstandigheden?
Bijvoorbeeld: Muskuseenden zoals wij die kennen zijn
al meer dan 450 jaar geleden als gedomesticeerde vogels uit Zuid
Amerika meegenomen en net als kippen eigenlijk halftamme
'boerderijdieren'. (De wilde soort is er nog maar op enkele plekken op aarde). Honden die op bepaalde gewenste kenmerken
eindeloos gefokt zijn en gewoon hun 'natje en hun
droogje' thuis krijgen... Uiteraard zit er bij deze / elke hond
(en kat) nog een bepaalde mate van jachtinstinct.
Kortom, 'dat is de natuur' klopt (in dit geval) aan geen kanten! Het is wat wij mensen van de natuur gemaakt hebben. Daarom zijn wij ook verantwoordelijk en dient het geen enkel doel om
eenden of welk ander dier maar ook, zo aan z'n eind te laten komen.
Vandaar dat we, wanneer
honden onaangelijnd zien lopen en zeker bij incidenten, altijd
aangifte zullen doen. Naast de boete verhalen we de gemaakte kosten op de
eigenaar van de hond.
Dat doen we niet graag, dus voorkomen is beter, véél beter!
____________________
Gijs is 'vader'
Juli 2013
De plaatjes spreken voorlopig voor zich...
De 'pleegvader' kwijt zich vol overgave van zijn taak.
____________________
Late voorjaars perikelen
Maart 2013
Lang koud...
Maart
en nog steeds nacht-temperaturen onder of rond het vriespunt. Het is
duidelijk dat de eerste nestjes nu zeker een maand later
zijn dan
vorig jaar. Opmerkelijk is dat er opvallend veel erg grote nesten
zijn.
Alsof de dames hun eieren opgespaard hebben. Nesten van meer dan
20 stuks zijn we verschillende keren tegen gekomen.
Een nest van gemiddelde omvang. Klaar om bebroed te worden .
Concurrentie
Wanneer
er meerdere woerden zijn ontstaat er soms geduchte concurrentie om de
eendjes (dames). Soms wordt er stevig gevochten, met als gevolg
dat er nogal eens wat veren -ook slagpennen uit de vleugels- verloren
gaan. Het gevolg is dat in de loop van het voorjaar tot na de rui in de nazomer/ het najaar, veel 'mannen' niet
meer kunnen vliegen. Kortom ze
gaan er steeds 'slonziger' uitzien.
Een
van onze 'huiseenden'. Een groot deel van de slagpennen is al weg.
Ook is de staart afgebeten, waarschijnlijk door een hond. (Op de
achtergrond een hok met ren voor de tijdelijke opvang van gewonde
eenden.
Ook de dames hebben aan het begin van het broedseizoen onderling wel eens wat 'nijd'.
Gijs mengt zich in de strijd
Soms ontstaan er wat aparte samenlevingsvormen. In Nootdorp
leeft al zo'n 17 jaar een witte gans. Zijn eerste en tweede
ganzenpartners zijn overleden. Sinds een paar jaar loopt hij het hele
jaar door rond met twee Dames Muskuseend -waarschjnlijk zusjes van elkaar-.
Hoewel één er favoriet is.
Het
gevolg is dat Gijs partij kiest voor zijn meest favoriete dame. Normaal
gesproken blijft het bij wat schrammen (zwart gestold bloed.) op het rood van het gezichtje.
Maar dit keer is het ernstiger. Hij heeft het andere vrouwtje met zijn
krachtige scherpe snavel lelijk toegetakeld. Wellicht in een poging haar
te dekken? (Ganzen hebben in tegenstelling tot eenden en zwanen, een
scherpe zijkant aan de snavel om gras mee te kunnen 'afsnijden'.)
Op
7 maart 2013 troffen we het eendje hevig bloedend aan langs de sloot
waar het drietal meestal bivakkeert. Beide zijden van de kop zijn zwaar
gehavend en de snavel gebarsten. Aan de rechterzijde is circa één
vierkante cm schedelbot bloot komen te liggen en zelfs het botvlies
was verdwenen!
Drie maanden intensieve verzorging
Wat nu? Wat te doen met dergelijke ernstige verwondingen?
Een volledig
medisch verslag met de complete fotoserie van het genezingsproces volgt in een aparte rubriek. Antibiotica, honingzalf, vitaminenrijke voeding en veel geduld hebben na drie maanden een heel goed resultaat gebracht!
De
verwondingen aan de rechter zijde, voor-, halverwege- en na de behandeling.
WORDT VERVOLGD.... ____________________
Politie maakt werk van stropers
februari 2013
Weer verdwenen Muskuseenden - UPDATE Er zijn heel wat tips binnengekomen en nagelopen. Van
Pijnacker tot Ypenburg. Helaas hebben we het verdwenen drietal niet terug kunnen
vinden. Dergelijke plotselinge spoorloze 'verdwijningen' komen niet alleen in
Nootdorp voor. Ook uit Pijnacker komen met enige regelmaat berichten
van verdwenen Muskuseenden. Regelmatig wordt ons gevraagd: 'hoe
weet je dat het stroperij is?' We weten dit door domweg alle
andere mogelijkheden te elimineren.
Wegvliegen of lopen. Deze
eenden vliegen geen grote afstanden en zijn nogal honkvast. Bovendien
kennen we het gedrag van de populatie goed en weten wanneer er een 'aan
de wandel' gaat. (Zie voor een exteem voorbeeld tijdens de
vakantieperiode 2011 het artikel van 'Mijheer de Wit' in 'De eendracht en Telstar-online' en 'Gelukkig liep het dit keer goed af...')
Verkeersslachtoffers en bijtincidenten worden vrijwel altijd snel bekend.
Ziekte - dood. Vaak zien we dit al aankomen doordat de populatie zeer regelmatig geobserveerd wordt.
Wat
overblijft is het wegvangen voor consumptie en of handel. Dit strookt
met waarnemingen en soms ervaringen van bewoners uit het verleden.
Twee van de drie eendjes met de enige overgbleven woerd (van de vergiftiging in juli 2012), enkele weken voor de stroperij.
De zaak is ook voor de (dieren)politie een
serieus te nemen verschijnsel. Ook zij blijven alert terwijl wij in
ieder geval in Nootdorp meerdere malen per dag de populatie in de gaten
houden.
Ook steeds meer bewoners in Pijnacker en Nootdorp houden en
oogje in het zeil.
WEES OPLETTEND EN NOTEER CONCRETE INFORMATIE ZOALS BIJVOORBEELD EEN KENTEKEN VAN EEN AUTO. Om stropers te vinden en / of af te schrikken zullen alle verdachte
situaties direct met de betrokken politieagenten besproken worden.
Zonder onze betrokkenheid of medeweten zal niemand (ook b.v. de gemeente niet) eenden weghalen of vervoeren.
____________________
Weer verdwenen Muskuseenden!
januari 2013
2013, een zorgelijke start
Zaterdag 19 januari 2013, aan het einde van de middag,
troffen we de hele Nootdorpse Muskuseenden-populatie nog in goede gezondheid aan. Zo ook de drie dames die op de groenstrook zaten aan de Molenaar Blonkweg achter de
Bromelia in Nootdorp. (Door het poortje in het midden van de Bromelia boven de watergang links bij het eerste boompje.)
Tijdens
onze ronde op zondagochtend 20 januari om half tien, bleken ze
verdwenen te zijn. Het was al snel duidelijk dat ze niet op
een van de andere bekende plekjes in de wijk zaten. Er is de hele dag gezocht
maar helaas zonder resultaat.
Waar is dit honkvaste eendentrio(zie de afbeeldingen) gebleven?
Voor de lol
wegvliegen doen ze zo wie zo niet en al helemaal niet met dit winterweer.
Bewoners bij het poortje hadden de eendjes halverwege de zaterdagmiddag nog
gezien. Zij vertelden dat hun woning 's avonds rond 21 uur een tijdje belaagd
werd door sneeuwballen gooiende, luidruchtige jeugd. Hebben zij de eenden
soms ook op sneeuwballen getrakteerd, met het gevolg dat ze in het donker
weggevlogen zijn?
Aangezien ze in het donker niet heel goed zien, is dit onder de huidige weersomstandigheden al snel een
levensgevaarlijke stress-vlucht met 'bestemming onbekend'.
Of moeten we toch weer gaan denken aan
stroperij?
Aangezien afgelopen
zomer op dezelfde plaats drie woerden zijn vergiftigd (zie de
drie verslagen in 'Archief'), kun je in het slechtste geval ook nog denken aan iemand die deze populatie kosten wat het kost weg wil hebben.... Kortom mogelijkheden genoeg, maar waar zijn de drie eenden nu echt gebleven?
OPROEP!
Heeft u tussen
zaterdagmiddag 19 en zondagochtend 20 januari 2013 in die omgeving (Molenaar Blonkweg
/ Bromelia) 'iets' gezien dat ons verder kan helpen?
Heeft u ergens
Muskuseenden gezien die er normaal niet zitten? Of zit het drietal soms gewoon bij u in de tuin?
Ook willen we graag informatie over eerdere ongelukken (verkeer, honden) of verdwijningen in 2012.
Bijvoorbeeld een verdwenen Muskuseendje omstreeks
donderdag 22 november 2012 aan de Walstro tussen de Zwanenbloem en de
Pinksterbloem.
Alle informatie is welkom. Onze contactgegevens staan rechts boven
aan deze Homepage.
Hartelijk dank!
Statistieken en achtergrond
Na
twee jaar nestbeheer hebben we van
de Nootdorpse populatie Muskuseenden de balans opgemaakt. Hoeveel
nestjes zijn behandeld, hoeveel eieren zijn uitgekomen en wat
is het aantal gesneuvelde eenden en de oorzaak hiervan, etc. Ondanks
dat we
alles
wat we doen en waarnemen vastleggen in
een logboek, schrokken we uiteindelijk toch wel van de uitkomst: 37%
van de populatie volwassen dieren is in twee jaar tijd gesneuveld of
eenvoudig 'verdwenen'. (Zie de rechter kolom onder
'bedreigingen'.)
Deze cijfers zijn nauwkeurig omdat we vanwege het nestbeheer letterlijk
elke Muskuseend in Nootdorp kennen. Hoewel we voor Pijnacker geen
statisteken bijhouden is het beeld daar eerder nog ietsje ongunstiger.
De Muskuseend kan zo'n 15 a 20
jaar oud worden,
maar in onze omgeving overleeft een groot aantal nauwelijks de eerste 3
jaar! We hebben het dan niet over de 'pulletjes' die voor een groot
deel als voedsel voor andere dieren dienen, maar over zelfstandige vogels vanaf
4 a 5 maanden die kunnen vliegen.
Om meer duidelijkheid en grip op deze situatie te krijgen maken we sinds en aantal maanden één of twee maal per dag
een rondje langs alle Muskuseenden. Vinden we een vogel die ziek is, doodgebeten of aangereden, dan
weet je in ieder geval wat er aan de hand is. Hoewel elk vroegtijdig verlies triest is,
vinden wij de 'verdwijningen' wel heel kwalijk omdat er opzet in het spel is. Het betreft circa de helft van
de genoemde 37%.
Vragen als 'Wat is er gebeurt?' of 'Wie heeft
het gedaan?' worden niet eenvoudig beantwoord. Daarom blijven ze vaak nog lange tijd in ons hoofd rondspoken.
Hoewel we al langere tijd regelmatig verontwaardigde reacties en
vermoedens van buurtbewoners krijgen, blijken concrete aanwijzingen om
succesvol aangifte te kunnen doen zeldzamer te zijn. Schrijf bijvoorbeeld het kenteken van een auto op. De mileupolitie
(stroperij) en recherche (vergiftiging) zijn overigens zeker
geinteresserd in dit soort misstanden.
____________________
Vrijheid!
december
2012
...Vervolg van 'oktober 2012'...
Nu
'onze man'
langzamerhand weer verder aansterkt ziet hij er nu na zo'n vijf
maanden, ook weer steeds beter uit. Oh ja, hij krijgt nog dagelijks wat
bijvoeding. Z'n drie dames en
wat meerkoeten pikken ook hun graantje mee...
Inmiddels is het viertal ook goed door de rui
gekomen en de woerd
vliegt
sinds begin december zelfs weer. Dat is een heel goed teken! De dames
volgen dan. Hoewel hij na
het eten af en toe nog even een rare draaibeweging met z'n nek maakt,
gaat het goed met hem.
Wij zijn blij! 'Onze' duurste woerd
van
Nootdorp... Nu maar hopen dat hij niet het slachtoffer wordt van
autoverkeer, (niet aangelijnde) honden of stroperij! Dat geldt trouwens
voor alle Muskuseenden en andere
(water) vogels. (Zie ook het kopje 'Bedreigingen'
onder de doelstellingen van Nootdorp-Ducks.)
Natuurlijk blijven we
hem nog volgen en wat bijvoeren gedurende de winter periode. Hoewel er
helaas weinig beschutting tegen de gure
Oosten wind is - bomen zonder blad en veel riet gesnoeid - helpt het
relatief milde december weer gelukkig een handje mee. Door de vele
regen is er ook genoeg te drinken op het voetpad en in het
gras. De bewoners zullen niet blij zijn met dit waterballet, maar voor
de watervogels is het heerlijk!
Gelukkig heeft hij weer genoeg energie om in de
wijk rond te kijken en
tijdens wat koude nachten zelfs zijn beschutte plekje in een
voortuintje een nachtje te inspecteren. Zou hij weten dat hij, net als
de vorige winter met de plotseling strenge vorst in februari, bij die
bewoners altijd meer dan welkom is?
____________________
Intensieve
zorg
oktober
2012
...Vervolg van 'augustus 2012'...
In
de vogelopvang ging het dus niet goed. Na anderhalve week aten
ze niet of nauwelijks. Twee van de drie woerden overleefden het
helaas niet. Inmiddels hebben we vakantie en dus tijd beschikbaar. We
besluiten de
derde
woerd - de vader van de andere twee en dus de oudste (bijna drie jaar)
weer mee naar huis te nemen. Het is nu precies twee weken nadat we ze
ziek aantroffen.
Het is van belang dat hij voedsel binnen krijgt
om
niet verder te verzwakken,
want hij is graadmager. Het borstbeen - een betrouwbare
indicator- steekt inmiddels uit als de kiel van schip. Wat wil je, in
twee weken tijd is hij afgevallen van zo'n 4500 tot 2900 gram. Hoe
krijgen we hem weer aan het eten eten?
Een
experiment
Door hem in een ren te plaatsen waar gezonde
eenden omheen lopen en wat
gemengd graan te voeren, begint hij mondjesmaat wat losse zaadjes uit
het gras mee te eten. Het
kopieergedrag werkt! Natuurlijk altijd met een bakje water direct bij
hem. Maar na een paar 'hapjes' lijkt de krop vol te zitten en krijgt
hij niets meer weg. Dit proces wordt vele keren per dag herhaald. Na
elke 'maaltijd' zit hij geruime tijd bijna stuiptrekkend met zijn kop
te draaien omdat het voedsel kennelijk in de weg zit. Een akelig en
aandoenlijk gezicht.
Intussen worden een tweetal behulpzame
dierenartsen opnieuw
geraadpleegd, maar de
oorzaak van zijn ziekte blijft onduidelijk. Natuurlijk kun je in
Utrecht naar de faculteit der diergeneeskunde, maar de kosten lopen dan
wel
erg snel op.
Achtereenvolgens geven we op advies een breed
spectrum antibiotica en vanwege de ernstige slikproblemen
'darmstimulerende' middelen. Ook krijgt hij multivitaminen en mineralen
in het
drinkwater om de noodzakelijke voedingsstoffen te geven om daarmee de
kans op herstel te vergroten. Langzaam maar zeker lijkt het met vallen
en opstaan beter
te gaan. Om voldoende nuttige voedingsstoffen binnen te krijgen, geven
we hem fijngeprakte hardgekookte kipeneieren. Twee per dag in heel
kleine porties. Eindelijk begint na een maand zijn gewicht toe te
nemen.
Eindelijk vrij!
Het gaat zelfs zo goed dat we hem buiten de ren
laten lopen, maar hij
is nog lang niet opgewassen tegen de andere twee woerden bij ons huis.
Dat terwijl hij in het verleden de absolute nummer één was in de
hiërarchie van dit
stel.
Uiteindelijk zijn we zo'n 9 weken verder. Hij weegt inmiddels zo'n 4200
gram en ook zijn verenpak ziet er weer veel beter uit dan in het begin.
Hij begint zelfs te ruien.
De laatse week van september besluiten we hem
weer op z'n oude plek
terug te zetten bij z'n drie dames. Dit pakt heel goed uit. Hier blijkt
hij weer de 'baas' en laat het voer niet voor z'n
snavel wegpikken. De bijvoeding wordt afgebouwd. Dat is helaas toch nog
iets te enthousiast, want opnieuw valt hij af. Ook de rui kost erg veel
energie. Toch maar wat regelmatiger bijvoeren. Twee maal per dag een
handje speciaal eendenvoer bij
een bakje water onder een boom.
...Wordt
vervolgd...
Verlies
augustus
2012
De
tweede broedperiode zit er voor een aantal dames al weer bijna op. Op
zondag 22 juli maken we in alle vroegte weer de ronde om te zien hoe
ver het er mee is. Zo ook bij de populatie in de omgeving van de
Molenaar Blonkweg en de achterliggende straten. Zoals wel vaker,
treffen we twee van de woerden aan op het hoekje van de Keizerskroon en
de Bromelia. Vreemd
ze reageren helemaal niet en zitten er wat stilletjes bij. Beiden
blijken de inhoud van hun krop naar buiten gewerkt te hebben. Het lijkt
op een klef stuk krentenbol met een vreemde lucht. Alcohol? De beide
woerden
vertonen een soort verlammingsverschijnselen, kunnen niet goed meer op
hun poten staan en de kop / nek willen ook niet erg meer.
Wat is er
aan de hand? Eerst maar mee voor observatie. De derde woerd
zit zonder verlamingsverschijnselen maar lusteloos langs het water.
Eten gaat bij alle drie moeizaam of helemaal niet, drinken doen ze wel
heel erg veel.
Hoe nu verder?
Na een
dag waren de verlammingsverschijnselen redelijk weg. Dus de twee
maar weer uitgezet. Observeren in hun natuurlijke omgeving heeft de
voorkeur. Helaas blijkt het niet goed te gaan. Het minimaal ingenomen
voedsel wordt deels weer uitgebraakt. Ook blijkt na wat eten een
probleem. Er wordt na wat eten vreemd met de kop en nek gedraaid alsof
ze het
voedsel niet wegkrijgen.
Op zoek naar de oorzaak
Is er sprake van vergiftiging? Per
ongeluk, opzet?
Een besmetting? Botulisme? De symptomen blijken niet eenduidig. Andere
watervogels hebben het niet, geen sterfte ook. Dierenartsen worden
geraadpleegd.
Naar de vogelopvang
We
brengen na een dag of 3 de drie woerden naar de vogelopvang. Eten
willen ze eigenlijk nauwelijks. Na een kleine week besluiten we er een
die niet meer op z'n poten kan staan in te laten slapen. Hier wordt
sectie op verricht echter niet door een arts. Nieren zijn aangedaan,
ook de maag is niet in orde. De tweede, jongste, woerd geeft het een
paar dagen later, toch vrij onverwacht, ook op. De derde nemen we mee
naar huis voor intensieve zorg en leeft
nog...
...Wordt
vervolgd...
Het
nieuwe broedseizoen
februari
2012
Door
het zachte weer in het najaar, waren een aantal
Muskuseenden-dames
('eendjes') er begin dit jaar al vroeg bij om hun nestje in orde te
maken. Door de weersomslag met de strenge vorst begin februari
bleef
er van die eerste legsels niets over. Een aantal
eendjes
zat zelfs op kapotgevroren eieren. T'ja het valt ook niet mee
om
je legsel bij -20 graden C nog op temperatuur te
houden.
Na
de vorstperiode leek de biologische klok van alle eendjes wel
gelijkgezet te zijn. Het gevolg was 'woningnood'. Alle bekende
nestplekjes van het vorige seizoen waren op een gegeven moment bezet.
Er werd door de eendjes, meestal vergezeld van hun man
('woerd'),
druk gezocht naar nieuwe geschikte plaatsen om gemiddeld zo'n 12 eieren
achter te laten en er vervolgens ruim vijf weken veilig te
bivakkeren.
Tijdrovend
Toen was het de beurt
aan ons om die nieuwe nestplaatsten weer te vinden om de eieren te
kunnen merken en behandelen met Maisolie. Soms moesten we wat
uurtjes 'onopvallend' rondhangen
om te zien waar de dames uiteindelijk onder een struik in het openbare
groen of een voortuintje verdwenen. Gelukkig is inmiddels voor deze
eerste ronde vrijwel alles weer in kaart gebracht en
behandeld. Tijdrovend! Vandaar dat
we altijd weer heel blij zijn met alle informatie die u voor ons heeft
om de eenden te vinden die een nestje aan het maken zijn.
Cyclus
De afronding van de
eerste 'legronde' is weer aangebroken. Na zo'n 35 -38 dagen gaan we de
eieren weghalen. Soms houden de eendjes het zelf voor gezien en
verlaten ze het nest. Is dit niet het geval dan zit er niets anders op
dan ze een handje te helpen door in een paar etappes eieren weg te
halen totdat uiteindelijk het nestje leeg is.
En dan...? Op naar de
tweede ronde. Het ritueel begint na een week of vijf
á zes
weer van voren af aan: gedekt worden, nestje zoeken en
broeden... Een cyclus van zo'n drie maanden en dat drie maal
per
jaar. Negen maanden dus, van februari tot
oktober....